Op basis van de kleur van je interieur kan je gericht bepaalde gevoelens opwekken

Op basis van de kleur van je interieur kan je gericht bepaalde gevoelens opwekken

17 mei 2022

Deze vraag krijgen we geregeld, maar helaas is deze stelling fout. Kleur is zeer subjectief en het gevoel dat het opwekt is verschillend van persoon tot persoon. Al heel veel onderzoek binnen omgevingspsychologie is uitgevoerd naar het effect van kleur op ons in de hoop om de ultieme formule van kleur te kunnen samenstellen. Helaas is dit afhankelijk van zo veel verschillende persoonlijke factoren die niet veralgemeend kunnen worden, zoals je cultuur, herinneringen, leeftijd, etc.

"In Finland gaat 87,7% van de mensen de kleur geel associëren met het gevoel van vreugde terwijl dit voor Egypte maar slechts 5,7% is"

Waarom is kleur zo subjectief

Neem bijvoorbeeld de kleur geel. Een onderzoek uitgevoerd door Jonauskaite et al. (2019) ontdekte dat mensen afhankelijk van de ligging van hun land een bepaalde kleur gaan linken met een specifieke emotie. Zo concludeerden ze dat inwoners uit landen die verder zijn gelegen van de evenaar en meer regen hebben, de kleur geel meer gaan associëren met de zon en dus vreugde. Bijvoorbeeld, in Finland gaat 87,7% van de mensen de kleur geel associëren met het gevoel van vreugde terwijl dit voor Egypte maar slechts 5,7% is. Maar ook deze stelling is niet helemaal waterdicht. De cultuur van de Egyptenaren kan ook aan de basis liggen waarom ze een negatievere betekenis toewijzen aan de kleur geel (van der Linden, 2020). Zo staat de kleur geel van een citroen in de Egyptische cultuur gekend als symbool voor de dood, onpasselijkheid, ziekte en angst. Of worden uitspraken als ‘hij gaf haar een geel-ogende blik’ gebruikt om te verwijzen naar gevoelens van jaloezie, haat en ontevredenheid.

Dit toont aan dat het soms koffiedik kijken is waarom een bepaalde kleur in betere aarden valt bij sommige mensen dan anderen. Niet alleen de ligging van je land of je cultuur hebben invloed op je reactie ten opzichte van een bepaalde kleur, maar zoveel andere factoren. Bijvoorbeeld ook je verleden. Zo kan vroeger het huis van je grootouders geschilderd zijn geweest in de kleur terracotta en zal je deze kleur automatisch gaan linken met ouderwets. Terwijl dit voor anderen misschien niet het geval is en deze kleur dus eerder het gevoel van rust en focus opwekt.

Hoe kies je dan best de kleuren van je interieur

Helaas kunnen we je dus niet de ultieme tip geven over welke kamer je best in welke kleur schildert, maar er zijn wel bepaalde wetenschappelijke factoren waarmee je rekening kan houden met betrekking tot de kleur van je interieur:

1. Wees bewust van warme en koude kleuren

In het algemeen kan er een onderscheid gemaakt in warme en koude kleuren (Fehrman & Fehrman, 2004). De kleuren rood, oranje en geel worden voornamelijk beschouwd als warme kleuren terwijl de kleuren blauw, groen en paars eerder als koud worden ervaren. Natuurlijk bestaan er verschillende gradaties binnen een bepaalde kleur en kan bijvoorbeeld een grijs-blauwige kleur warmer ogen dan helsblauwe kleur. Dus als je een warm interieur wil creëren sluit niet resoluut alle ‘koude’ kleuren uit, ookal gaat je voorkeur uit naar bijvoorbeeld blauw. Zoek naar een bepaalde tint die zachter en natuurlijker oogt.

Weet je trouwens waarom er gekozen wordt voor de kleur rood voor de zetels in cinema’s en theaterzalen? Rood is namelijk de kleur die het eerst wegvalt als er minder licht is!

2. Leef mee met de zon

Er is misschien geen wetenschappelijk bewijs over welke kleur je best waar gebruikt in je interieur, er is wel sterk wetenschappelijk bewijs van de kracht van licht in je interieur. Je kan bijvoorbeeld bewust kiezen voor een wit interieur (deze kleur reflecteert het meeste licht) en extra aandacht schenken aan de lichtinval.

Onze natuurlijke dag-nachtcyclus (circadiaans ritme) wordt gesynchroniseerd door verschillende signalen in onze omgeving, waarbij licht het belangrijkste signaal is. Blootstelling aan fel licht ’s nachts verstoort bijvoorbeeld ons circadiaans ritme en heeft een negatief effect op ons welzijn (verhoogde kans op depressie, obesitas, slaapstoornis, etc.) (Cho et al., 2015). Om een optimaal ritme te behouden, heeft ons lichaam perioden van zowel licht als duisternis nodig. Leef daarom mee met de zon en laat voldoende daglicht binnen in je interieur (lees meer over de impact van zonlicht op ons welzijn in onze fact check ‘zonlicht is de ultieme sleutel naar gezondheid’). Of ga zelfs een stap verder en organiseer de functies van bijvoorbeeld je woning afhankelijk van de oriëntatie van de zon. Richt je slaapkamer naar het oosten om zo op te staan met de zon en wees er zeker van dat je je kamer voldoende kan verduisteren ‘s avonds. En denk bijvoorbeeld aan de activiteiten die je voornamelijk ’s avonds doet en waar je deze uitvoert. Oriënteer deze ruimtes voornamelijk naar het westen om zo geleidelijk aan in slaapmodus te gaan.

Let wel op, afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt, heb je natuurlijk andere lichtvereisten. Bijvoorbeeld in kantooromgevingen, hebben verschillende studies aangetoond dat beter zicht en helder licht bijdragen aan betere prestaties. Maar voor een ziekenhuisomgeving zal dit natuurlijk anders zijn (WELL, 2022).

3. Volg je buikgevoel

Aangezien het gevoel bij een kleur zo subjectief is, raden we vooral aan om na te denken over wat bepaalde kleuren teweeg brengen met jóu. Als je je interieur in een nieuw kleedje wil steken, durf te kiezen voor kleuren die je een goed gevoel geven en probeer een balans te creëren. Hou je van felle kleuren maar is een hele kamer in deze kleur misschien ‘overkill’? Schilder dan bepaalde zones of hoekjes in deze kleur of werk met accenten in je decoratie en meubels. Of werk met texturen zoals bepaalde verftechnieken om zo lichtschakeringen te creëren en leven te brengen in je interieur.

Had je graag nog meer informatie over omgevingspsychologie of tips over interieurs die bijdragen aan je welzijn? Laat hieronder een bericht achter.

Referenties:

  • Cho, Y., Ryu, S. H., Lee, B. R., Kim, K. H., Lee, E., & Choi, J. (2015). Effects of artificial light at night on human health: A literature review of observational and experimental studies 
  • Fehrman, K. R., & Fehrman, C. (2004). Color: The Secret Influence (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ: Pretice Hallapplied to exposure assessment. Chronobiology international32(9), 1294-1310.
  • Jalil, N. A., Yunus, R. M., & Said, N. S. (2012). Environmental colour impact upon human behaviour: A review. Procedia-Social and Behavioral Sciences35, 54-62.
  • Jonauskaite, Domicele, et al. “The sun is no fun without rain: Physical environments affect how we feel about yellow across 55 countries.” Journal of Environmental Psychology 66 (2019): 101350.
  • WELL v2 (2022), “Light”, WELL. https://v2.wellcertified.com/en/wellv2/light